» سلامت عمومی استخوان: با تغذیه و مراقبت از بدن
جلوگیری از پوکی استخوان
شایعترین نوع بیماری استخوان است. پوکی استخوان خطر شکستگی استخوان را افزایش میدهد.
میتوان با روشهای بسیار سادهای خطر ابتلا به پوکی استخوان را کاهش داد.
از وضعیت استخوان بهویژه در خانمها در دوران نزدیک به سن یائسگی، بهوسیله مشورت با پزشک، بهکار بردن روشهای تشخیصی مناسب و درصورت نیاز تجویز داروهای ویژه میتوان از پیشرفت بیماری و عوارض حاصل از آن پیشگیری کرد.
تغذیه مناسب از روشهای بسیار مؤثر برای پیشگیری از پوکی استخوان است. غذای انسان باید محتوی پروتئینها و املاح کافی و ویتامینهای لازم باشد تا روند پوکی استخوان کندتر شود. بهترین منابع کلسیم و پروتئین، شیر، پنیر، ماست و غذاهای دریایی بهویژه ماهی است.
کلسیم یکی از اجزای سازنده استخوان است و غذای روزانه هر فرد بالغ باید حاوی حداقل 1000 تا 1200 میلیگرم کلسیم باشد. البته این مقدار نیاز در زنان باردار، شیرده، یائسه، افراد مسن و بچهها بیشتر بوده و بین 1500 تا 2000 میلیگرم است. همانطورکه گفته شد فرآوردههای لبنی مانند شیر، ماست، پنیر، کشک و قرهقوروت از منابع بسیار خوب و مهم کلسیم هستند.
منابع حاوی کلسیم عبارتند از: سبزیجات برگ سبز، کلم پیچ، شلغم، هویج، پرتقال، انگور و توتفرنگی، خرمالو، زیتون، جعفری، اسفناج، کرفس، کشمش، بادام، پسته، گردو، حبوبات و غذاهای دریایی مانند ماهی بهویژه ماهی تن، کیلکا و ساردین.
یکی از مهمترین عوارض پوکی استخوان کاهش مصرف کلسیم است و درصورت همراهی با عواملی مانند کمبود ویتامین C، کمبود ویتامین D، درمان با استروئیدها (کورتون)، کمتحرکی، مصرف الکل بر شدت آن افزوده میشود. پس بیاییم با رعایت نکات زیر حافظ سلامتی استخوانها و جلوگیری از پوکی استخوان در سن میانسالی و پیری باشیم.
مقدار نیاز روزانه کلسیم خود را بدانیدو سعی کنید به میزان لازم از مواد حاوی کلسیم در روز استفاده کنید تا دچار کمبود میزان کلسیم نشوید. این ذخیرهسازی بهویژه در دهه دوم و سوم زندگی بسیار با اهمیت است. درصورتیکه نمیتوانید مقدار لازم کلسیم را از فرآوردههای غذایی طبیعی تهیه کنید، برای جلوگیری از این بیماری ناخوشایند، توصیه میشود ترکیبات مکمل موجود در بازار را مصرف کنید.
ویتامین D برای سلامتی استخوانها و جذب کلسیم لازم و ضروری است؛ بنابراین زمانی را در بیرون از خانه بگذرانید تا آفتاب بتواند پوست شما را برای ساختن ویتامین D تحریک کند.
منظم ورزش کنید. استخوانهای اطفال با ورزش کردن محکم میشوند و رشد طبیعی خواهند داشت. البته افراد بالغ هم باید تحرک کافی داشته باشند. استراحت و کمتحرکی باعث تحلیل بافت استخوانی میشود. بهترین، مفیدترین و بیخرجترین ورزش برای انسانهای بالغ و بهویژه افراد مسن پیادهروی است. توجه داشته باشید که ورزشهای متحمل وزن، مثل پیادهروی نقش مهمی در رسوب کلسیم در استخوانها دارند. ورزشهایی که فشار و تحمل استخوانی ندارند کمتر از ورزشهای متحمل وزن اثر مثبت دارند.
از مصرف مواد افزایشدهنده پوکی استخوان مانند الکل، سیگار، قهوه فراوان و... خودداری کنید.
جایگزینی هورمونهای زنانه در خانمهای یائسه درصورتیکه زیر نظر پزشک باشد، میتواند مانع از پوکی استخوان زودرس شود.
علائم و نشانههای پوکی استخوان
در مراحل اولیه پوکی استخوان، هیچگونه علائمی وجود ندارد. بسیاری از اوقات، افراد قبل از آنکه از ابتلای خود به این بیماری آگاه شوند، دچار شکستگی استخوان میشوند.
شکستگی استخوانهای ستون فقرات میتواند تقریبا" در هر نقطه در ستون فقرات، موجب درد شود. به این شکستگیهای فشاری گفته میشود واغلب بدون هرگونه صدمه و آسیبی رخ میدهد. درد به طور ناگهانی و یا به آرامی در طول زمان بروز میکند.
به مرور زمان، امکان کاهش ارتفاع ستون فقرات (به اندازه 15 سانتی متر) وجود دارد. ستون فقرات فرد ممکن است دچار حالت خمیده و یا یک بیماری موسوم به "قوز بیوه زن" گردد.
تستها و آزمایشات
اسکن دگزا یک تصویربرداری با دوز پایین اشعه ایکس است که تراکم مواد معدنی در استخوانهای شما را اندازهگیری میکند. این آزمایش معمولا" تراکم استخوانهای ستون فقرات و لگن را اندازه گیری میکند. اهداف پزشک شما از این آزمایش عبارتند از:
تشخیص از دست دادن استحکام استخوان و پوکی استخوان
پیش بینی خطر ابتلاء به شکستگی استخوان در آینده
مشاهده تاثیرات درمانی داروها بر پوکی استخوان
تصاویر اشعه ایکس ساده از ستون فقرات یا لگن ممکن است شکستگی و یا فروپاشی استخوان ستون فقرات را نشان دهد. اما تصاویر اشعه ایکس از سایر استخوانها، قادر به پیش بینی بسیار دقیق احتمال ابتلاء شما به پوکی استخوان نمیباشد. در حال حاضر یک تصویربرداری جدید اشعه ایکس با دوز اشعه پایین از ستون فقرات، موسوم به ارزیابی شکستگی مهرهای موجود است که اغلب با دستگاه دگزا برای شناسایی بهتر شکستگیهای بدون علامت انجام میشود.
علت پوکی استخوان شما یک عارضه پزشکی است (نه از دست دادن تدریجی استخوان که با افزایش سن رخ میدهد)، ممکن است برای شما آزمایشات خون و ادرار تجویز کند.
نتایج اسکن دگزا ، تراکم مواد معدنی استخوان شما را با جوانان دارای استخوانهای سالم و نیز با افراد هم سن و هم جنس شما مقایسه میکند. بر اساس این نتایج اسکن دگزا تقریبا" یک سوم از زنانی که به طور طبیعی دچار از دست دادن استخوان به دلیل افزایش سن میشوند، در سن 80 سالگی مبتلا به پوکی استخوان خواهند شد.
درمان پوکی استخوان
در كلينيك طب فيزيكی و توانبخشی پیشگام به شما در تشخيص، پيشگيری و درمان صحيح دارویی و غير داروی پوکی استخوان كمك خواهيم كرد.
اکسیژن و خونرسانی، به همان اندازهای برای سالم ماندن و بازسازی استخوانها مهم میباشد که کلسیم، ویتامین D و K مهم هستند. در بیماریهای تحلیل برنده مانند پوکی استخوان، اکسیژن یک جزء حیاتی درمان محسوب میشود که متأسفانه اغلب توسط متخصصان نادیده گرفته میشود.
درمان دارویی پوکی استخوان
هنگامی برای تقویت استخوانهای شما دارو تجویز میشود که:
پوکی استخوان شما از طریق سنجش تراکم استخوان تشخیص داده شده است، صرفنظر از اینکه دچار شکستگی شده باشید و یا احتمال شکستگی استخوان شما بالا باشد.
شما دچار یک شکستگی استخوان شدهاید و آزمایش تراکم استخوان نشان میدهد که شما مبتلا به نازک شدگی استخوان هستید.
داروهایی که برای درمان پوکی استخوان مصرف میشوند، عبارتند از:
بیس فسفوناتها (داروهای اصلی مورد استفاده برای پیشگیری و درمان پوکی استخوان در زنان پس از یائسگی)
استروژن و تعدیل کننده گیرنده استروژن
تری پاراتید (یک هورمون مصنوعی مشابه هورمون طبیعی بدن شما که باعث افزایش تراکم استخوان میشود.)
کلسی تونین (یک هورمون مصنوعی مشابه هورمون بدن شما که باعث افزایش تراکم استخوان شده و عمدتا" برای درمان درد ناگهانی ناشی از شکستگی ستون فقرات مصرف میشود.)
دنوزوماب (روند از دست دادن استحکام استخوان را کند میکند و تراکم استخوان را افزایش میدهد.)
تمرینات ورزشی، نقش کلیدی در حفظ تراکم استخوان سالمندان دارد. برخی از تمرینات که به منظور کاهش احتمال شکستگی استخوان توصیه میشود، عبارتند از:
تمرینات تحمل وزن مثل پیاده روی، آهسته دویدن، بازی تنیس، رقص
تمرینات با وزن آزاد، دستگاههای بدنسازی، باندهای کششی
تمرینات تعادلی مانند تای چی و یوگا
دستگاه قایقی روئینگ
از انجام هر گونه ورزش که با خطر سقوط همراه است، اجتناب کنید. همچنین، تمرینات استقامتی و مقاومتی که میتواند باعث شکستگی استخوان در افراد مسن شوند، انجام ندهید.
به این معنی که هر فعالیتی روی پایتان مفید است: دویدن ، پریدن ، ایروبیک ، و غیره. برای کسانی که می خواهند ورزش های ملایم تری انجام دهند و در عین حال به تقویت استخوان ها نیز کمک می کند ، می توانید از یوگا ، رقصیدن ، شنا و دوچرخه سواری هم استفاده کنید.
پوکی استخوان علت پنهان و اساسی شکستگی های دردناک ، ناتوان کننده و تهدیدکننده زندگی است.
شایعترین شکستگی های پوکی استخوان شکستگی های ستون فقرات (مهره) است که مهمترین علت درد ، ناتوانی و از بین رفتن کیفیت زندگی است.
حداکثر 70 درصد شکستگی های ستون فقرات تشخیص داده نشده است و افراد مبتلا در برابر خطر بالای شکستگی های بیشتر محافظت نمی کند.
کمردرد ، کاهش قد و افتادگی پشت همه علائم احتمالی شکستگی ستون فقرات هستند
پوکی استخوان و استخوانهای شکسته نشانه این است که شما نیز ممکن است در معرض خطر بیشتری باشید
پوکی استخوان یک مشکل در حال رشد جهانی است که هیچ حدو مرزی را نمی شناسد: در سرتاسر جهان ، شکستگی ها در هر یک از سه زن و دیگری از پنج مرد بالای 50 سال یکی را تحت تأثیر قرار می دهد.
پوکی استخوان یک بیماری جدی است که به دلیل نازک شدن استخوان ها ایجاد می شود و می تواند منجر به شکستگی استخوان شود. یک تصور غلط جدی وجود دارد که پوکی استخوان یک قسمت طبیعی از پیری است. اگرچه بیشتر مربوط به سن است ، اما منحصر به افراد سالخورده نیست و مهمتر از همه ، شما میتوانید از سن جوانی بر اثر درست استفاده کردن از عادت غذایی یا رژیم مناسب از شیوه زندگی سالم و تغذیه مناسب از پوکی استخوان جلوگیری کنید.
پس باید عادت های بد زندگی مان را تغییر دهیم مانند
ترک سیگار
نوشیدن الکل را کاهش داده زیرا میتواند موجب آسیب به استخوانها شود.
سقوط و زمین خوردن جلوگیری کنید
مصرف داروهای آرام بخش که باعث خواب آلودگی و نامتعادل شدن می کند اجتناب کنید. اگر مجبور به استفاده از آنها هستید، هنگام ایستادن و راه رفتن فوق العاده دقت کنید. برای مثال، برای جلوگیری از افتادن، لبههای میز یا مبلمان را محکم نگه دارید.
در طول شب، لامپها را روشن نگه دارید، تا هنگام راه رفتن، اطراف خود را بهتر ببینید.
میله ایمنی مخصوص را در حمام نصب کنید.
کفپوش ضد لغزش را کنار وان حمام نصب کنید.
از قدرت بینایی خود اطمینان حاصل کنید. برای معاینه چشمهای خود یک یا دو بار در سال به یک چشم پزشک مراجعه کنید.
کفشهایی بپوشید که کاملا" اندازه و پاشنه کوتاه هستند. این نکات را در مورد دمپایی هم رعایت کنید. دمپاییهای بدون پاشنه میتوانند باعث لیز خوردن و سقوط شوند.
در روزهای یخبندان، به تنهایی از خانه خارج نشوید.
پیامدهای بیماری پوکی استخوان
مصرف داروهای پوکی استخوان میتواند به جلوگیری از شکستگی استخوان در آینده کمک کند، اما مصرف آنها موجب قویتر شدن استخوانهای ستون فقرات که قبلا" شکسته شدهاند، نمیشود.
پوکی استخوان میتواند باعث ناتوانی و از کار افتادگی یک فرد مبتلا به ضعیف بودن استخوانها شود. شکستگی لگن یکی از دلایل اصلی بستری شدن افراد مسن درخانههای سالمندان است.
برای این که افراد بتوانند تمام ویتامینها و مواد معدنی مورد نیاز بدن خود را برای داشتن استخوانهای قوی و سالم دریافت کنند، توصیه میشود کالری کافی برای سوخترسانی تمام فرآیندهای بدن تأمین شده و طیف مواد غذایی آنها گسترده باشد. موضوع مهم اینکه کم خوری به منظور کاهش درصد چربیهای بدن و یا رسیدن به وزن دلخواه در دراز مدت، موجب ضعیف شدن استخوانها میشود.
مواد غذایی مورد نیاز برای سلامت استخوانها و پیشگیری از پوکی استخوان شامل مصرف کلسیم، ویتامین D، آهن، ویتامین C و منیزیم است. افرادی که در معرض پوکی استخوان قرار دارند باید کمبود آهن را جدی بگیرند، زیرا بدن انسان برای سوخت و ساز ویتامین D و سنتز کلاژن به آهن نیاز دارد. ویتامین C نیز موجب تحریک سلولهای سازنده استخوان شده، جذب کلسیم را افزایش میدهد و به عملکرد بهتر ویتامین D کمک میکند.
دو گروه به احتمال زیاد استخوان ها را می شکنند : جوانان و افراد مسن. جوانان معمولاً وقتی می توانند جوایز خود را بگیرند ، در جوایز داروین قرار می گیرند. اما افراد مسن ممکن است از نازک شدن استخوان رنج ببرند و به همین دلیل غالباً به دلیل قرار گرفتن بی احتیاط فرش یا کفش نامناسب مقصر نیستند.
با این حال ، شکستن استخوان ها دردناک و ناخوشایند است - اما آنها بهبود می یابند. آنها از این نظر بسیار خوب هستند ، بنابراین در حالی که شما باید مراقب باشید ، شکستگی نباید لزوماً بر بقیه عمر شما تأثیر بگذارد.
به روشی بسیار شبیه به تولید استخوان طبیعی ، استخوان جدید در لبه های شکستگی شکل می گیرد. سلول ها غضروف نرم بین انتهای شکسته تولید می کنند. سپس این کالوس نرم با کالوس سخت و شبیه استخوان جایگزین می شود. اما استخوان جدید حدود 3 تا 4 هفته پس از آسیب دیدگی شکل می گیرد. بسته به اندازه و محل شکستگی ، این می تواند از حدود 6 هفته تا 3 ماه طول بکشد.
عادت های خوب دریافت کنید. عادات خوب را حفظ کنید.
رژیم را به قلب ببرید:
مظنونان معمول در این لیست قرار دارند. یک رژیم متعادل باید منابع خوبی از کلسیم مانند: شیر ، پنیر و سایر غذاهای لبنی را به همراه سبزیجات برگ سبز مانند بروکلی ، کلم و بامیه داشته باشد ، اما نه اسفناج (ممنون از سلامتی!). با این حال ، طیف وسیعی از غذاهای دیگر مانند: آجیل ، دانه ، نخود فرنگی و لوبیا با اندازه های مختلف را فراموش نکنید. رژیم غذایی مناسب معمولاً به معنی وزن کمتری است و این به معنای زندگی راحت تر برای استخوان های شما است.
در حالی که استخوانهای شما سالم و قوی هستند ، زمان مناسبی برای اقدام به منظور اطمینان از ماندن آنها در این راه است. بنابراین انواع مختلفی از تمرینات وجود دارد که می توانید از ورزش ورزشی تا پیاده روی / آهسته دویدن / پیاده روی انجام دهید. تمرینات تحمل وزن بهترین شرط بندی شما خواهد بود - بنابراین مطمئن شوید مقداری از آن را به ترکیب خود اضافه می کنید.